بررسی وضعیت تغذیه ای و برخی عوامل مرتبط با آن در کودکان پیش دبستانی ۶ تا ۵۹ ماهه در مناطق آسیب دیده از زلزله شهرستان بم

سابقه و هدف: عوامل بسیاری، از جمله حوادث طبیعی می توانند زنجیره غذایی و در نتیجه، وضعیت تغذیه ای را تحت تاثیر قرار دهند. این بررسی به دنبال زلزله شدید دی ماه 1382 در شهر بم و حومه و باتوجه به در دست نبودن اطلاعات مستقیم از وضعیت تغذیه ای کودکان در این منطقه، با هدف تعیین شیوع سوء تغذیه و برخی عوامل موثر بر آن در کودکان 6 تا 59 ماهه ساکن بم و روستاهای حومه انجام گرفته است تا مبنایی برای برنامه ریزی های بعدی باشد. مواد و روشها: بررسی در آذر 1383 در شهر بم، بروات و روستاهای زلزله زده اطراف، روی500 کودک 6 تا 59 ماهه صورت گرفت. وزن و قد کودکان و مراقبان آنها اندازه گیری و نمایه های وزن برای قد و سن و قد برای سن کودکان بر اساس امتیاز z ونمایه توده بدن برای مادران محاسبه شد. اطلاعات مربوط به ویژگیهای فردی کودکان و مراقبان آنها، الگوهای غذایی کودکان، وضعیت اقتصادی- اجتماعی خانوارها، دسترسی خانوارها به مراقبتهای بهداشتی و آب آشامیدنی بهداشتی و بهداشت محیط زندگی با تکمیل یک پرسشنامه از طریق مصاحبه، گرد آوری شد. یافته ها: میزان شیوع کم وزنی، کوتاه قدی و لاغری متوسط و شدید (sd2- < در مقایسه با 1978nchs ) در کودکان مورد مطالعه به ترتیب2/15، 9/8 و 6/5 درصد بود. شیوع لاغری در کودکان6 تا 24 ماهه، بیش از کودکان بزرگتر(005/0p=) و میزان شیوع کوتاه قدی در کودکان 24 ماهه و بزرگتر، بیشتر (007/0p=) بود. کودکانی که با وزن کم متولد شده بودند (lbw)، به ترتیب 5/7 برابر بیشتر در معرض خطر لاغری (5/7= orو001/0=p) و 45/4 برابر، بیشتر در معرض کم وزنی (45/4= orو001/0p<) بودند. کودکانی که بیشتر از 18 ماه با شیر مادر، تغذیه شده بودند، 09/2 برابر بیشتر از کودکان دیگر در معرض کوتاه قدی قرار داشتند (09/2= orو023/0=p). بحث و نتیجه گیری: یافته ها نشان می دهند که مشکل اصلی تغذیه ای در این مناطق، کم وزنی متوسط تا شدید و پس از آن، کوتاه قدی است. وضعیت تغذیه ای در کودکان منطقه آسیب دیده، نسبت به کودکان استان کرمان و برخی از شهرستانهای این استان بهتر بود. رسیدگی به وضعیت تغذیه ای و عادات غذایی زنان در دوران بارداری و مداخله به منظور کاهش خطر تولد با وزن کم و بهبود عادات غذایی کودکان 6 تا 59 ماهه اعم از الگوی مناسب تغذیه با شیر مادر و سایر عادات غذایی مرتبط با سن، ضمانت مناسبی برای مواجهه بهتر گروههای آسیب پذیر در بلایای طبیعی یا ساخته انسان خواهد بود.